چاینادیلی(چین)
«وانگ یی» وزیرخارجه چین در نشست ویدیویی با «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل اعلام کرد اگر واشنگتن بخواهد روابط دوجانبه با پکن به شرایط سابق بازگردد باید سیاست خود در قبال چین را به مسیر عاقلانه و عملی بازگرداند. گرچه بسیاری از کارشناسان معتقدند امریکا با اقداماتی مانند آزادی رئیس بخش مالی هووای گام نخست را در این راه برداشته است.
الغد(اردن)
اردن و سوریه در چند روز گذشته چندین تواقفنامه همکاری اقتصادی در زمینههای حیاتی مانند آب، کشاورزی و انرژی منعقد کردند. براساس مفاد این توافقنامهها طرفین بر اهمیت ارتقای سطح همکاریهای دو کشور و رفع مشکلات پیشرو تأکید دارند. افزایش سطح تبادل کالاها مهمترین نتیجه دیدارهای فشرده چهار وزیر اردنی با همتایان سوری خود در امان بوده است.
یو اس ای تودی (امریکا)
آمارها نشان میدهد بیش از 5100 کودک و نوجوان زیر 18 سال در سال 2020 در امریکا هدف شلیک گلوله قرار گرفتهاند که 1300 نفر از آنها کشته شدهاند. کارشناسان معتقدند رشد 3 برابری این آمار هولناک نسبت به سال قبلتر و افزایش 13 درصدی مرگ کودکان در سال جاری تبعات تنشهای عصبی ناشی از شیوع کرونا است.
محاکمه ژنرالها در کنگره
مارک میلی: در افغانستان «شکست استراتژیک» خوردیم
بنفشه غلامی/ مقامات برجسته پنتاگون، یک ماه پس از خروج شتابان نظامیان امریکایی از افغانستان، مقابل اعضای کمیته نیروهای مسلح سنا ایستادند و به سؤالات آنان پاسخ دادند. وزیر دفاع امریکا در این نشست اعتراف کرد در جریان ماجراهای مربوط به فرودگاه کابل کاستیهایی داشتهاند و رئیس ستاد مشترک امریکا نیز اذعان داشت امریکا در افغانستان شکست استراتژیک خورده است. به گزارش خبرگزاری «آسوشیتدپرس»، خروج نظامیان امریکا از افغانستان هر چند به طولانیترین جنگ تاریخ این کشور پایان داد اما با انتقادهای گستردهای چه در داخل امریکا و چه خارج از آن همراه بوده است. در داخل امریکا علاوه بر دموکراتها که به عنوان هم حزبیهای جو بایدن، رئیس جمهوری امریکا به شیوه خروج نظامیان امریکایی از افغانستان انتقاد دارند، جمهوری خواهان با شدت و حدت بیشتری از بایدن بخاطر این خروج انتقاد میکنند. آنها که چشم خود را به انتخابات میاندورهای سال آینده کنگره دوختهاند، در یک ماه اخیر بارها اعلام کرده بودند، خواهان شنیدن جزئیات کامل انفجارهایی هستند که در آخرین روزهای خروج امریکا از افغانستان در فرودگاه کابل رخ دادند و باعث مرگ 13 نظامی این کشور شدند. بر همین اساس لوید آستین، وزیر دفاع و ژنرال مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش امریکا در کمیته نیروهای مسلح سنا حاضر شدند تا پاسخگوی سؤالات آنان باشند. ژنرال فرانک مک کنزی نیز در این جلسه حاضر شد تا به عنوان فرمانده سنتکام (ستاد فرماندهی کل نیروهای ارتش امریکا در خاورمیانه و شمال آفریقا) و ناظر بر عملیات خروج امریکا از افغانستان درباره این وقایع شهادت دهد.
کنکاش برای بیتوجهی بایدن به توصیههای کارشناسانه
جلسه پر مناقشه کمیته نیروهای مسلح سنا که یکی از پرچالشترین مسائل امنیتی امریکا را مورد بررسی قرار میداد، سوا از مسائل امنیتی، کنکاشی هم در رفتارهای رئیس جمهوری امریکا بود. به گزارش «رویترز» جمهوری خواهان سنا از ابتدای این نشست تلاش کردند تا با سؤالات خود و پاسخهایی که دریافت میکنند، بایدن را متهم به نادیده گرفتن توصیههای فرماندهان ارتش و انتخاب بدترین گزینههای نظامی کنند، انتخابهایی که در نهایت موجب انتقادهای فراوانی به امریکا در جهان شد. اما فرماندهان تحت نظر بایدن تمام تلاش خود را به کار گرفتند که در این دام نیفتند. بر همین اساس هیچ کدام از آنها حاضر نشدند، فاش کنند بهار امسال زمانی که بایدن در حال تصمیمگیری برای نگه داشتن یا خارج کردن نظامیان امریکا از افغانستان بود، چه توصیهای به او کردند. با این حال گزارش «بیبیسی» حاکی از آن است که لابه لای سخنان آنها میشد رگههایی از بیتوجهی بایدن به توصیهها را دریافت. ژنرال مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش امریکا که در دوره دونالد ترامپ به این سمت منصوب شد و در دوره جو بایدن در سمت خود ابقا شد، گفت: «اعلام کرده بودم که معتقدم امریکا باید حداقل 2 هزار و 500 نظامی خود را در افغانستان نگه میداشت تا مانع فروپاشی دولت کابل و بازگشت طالبان به قدرت شود.» «مک کنزی» هم با تأیید سخنان مارک میلی درباره نگه داشتن 2 هزار و 500 نظامی امریکایی در افغانستان اذعان داشت: «فرماندهان پنتاگون حتی تا 10 روز قبل از زمان خروج نیروهای امریکایی از افغانستان به بایدن توصیه کرده بودند که نباید خروج از افغانستان کامل باشد.» لوید آستین هم اذعان داشت که به بایدن درباره نگه داشتن 2 هزار و 500 نظامی توصیه کرده بود. همین پاسخها باعث شد تا سناتور تام کاتن جمهوری خواه از مارک میلی بپرسد: «چرا پس از نادیده گرفته شدن توصیههایتان استعفا نکردید؟» اما رئیس ستاد مشترک امریکا پاسخ داد: «به عنوان یک فرمانده نظامی وظیفه دارم بهترین توصیهها را به فرمانده کل قوا داشته باشم. اما او مجبور نیست با این توصیهها فقط به این دلیل که ما ژنرال هستیم، موافقت کند. استعفای یک نظامی تنها به این دلیل که توصیههایش نادیده گرفته شده، اقدامی معادل یک سرکشی سیاسی است.»
آستین، میلی و مک کنزی درحالی از توصیههای کارشناسانه خود به بایدن سخن گفتند که رئیس جمهوری امریکا کمتر از یک ماه قبل، بعد از سقوط کابل به دست طالبان در مصاحبهای تأکید کرده بود، هیچکس به او توصیه نکرده بود، از افغانستان خارج نشوند.
اعترافات تلخ میلی
در بخش دیگری از نشست کمیته نیروهای مسلح سنا، جنگ 20ساله کشورش در افغانستان که جان 2 هزار و 461 نظامی امریکایی را گرفت، مورد بررسی قرار گرفت. به گزارش «سیانان»، مارک میلی در این خصوص تأکید کرد که این جنگ یک «شکست استراتژیک» بود. او در پاسخ به این پرسش که «چرا نتوانسته بودند فروپاشی سریع ارتش افغانستان را پیشبینی کنند، گفت: «از نظر من ارتش امریکا از سالها قبل یعنی از زمانی که مشاوران محلی خود را کنار گذاشت، توانایی خود را در پیشبینی وقایع از دست داد.» هم او و هم مک کنزی همچنین اعتراف کردند که توافقنامهای که بین دولت ترامپ و طالبان به امضا رسیده بود، روحیه ارتش افغانستان را بشدت تخریب کرد و درنهایت منجر به فرار آنها مقابل نیروهای طالبان شد.
در همین ارتباط لوید آستین، وزیر دفاع امریکا نیز تصمیمات تمامی دولتهای امریکا در طول 20 سال جنگ این کشور در افغانستان را زیر سؤال برد و گفت: «دولتهای امریکا ممکن است به توانایی خود در ساخت یک کشور اعتقاد زیادی داشته باشند. بله ما به ساخته شدن یک کشور کمک کردیم. اما نتوانستیم یک ملت بسازیم. واقعیت این است که ارتش افغانستان که ما و شرکایمان آموزش دادیم، بهراحتی در پاره ای موارد حتی بدون شلیک یک گلوله از بین رفت.»
آستین سپس در پاسخ به سؤال الیزابت وارن درباره روزهای آخر حضور امریکا در افغانستان، فجایع فرودگاه کابل و اینکه چه کسی عملیات خروج را طراحی کرد، اذعان داشت که ارتش امریکا در برخی موارد کوتاهیهایی داشته است.
وفاداری به امنیت امریکا
در این بین کتاب تازه منتشر شده «باب وودوارد» و «رابرت کاستا» با عنوان «مخاطره» برای مارک میلی دردسرآفرین شد و او مجبور شد به سؤالات سناتورها درباره که این کتاب فاش کرده بود، پاسخ دهد. بر مبنای اطلاعات این کتاب ژنرال میلی قبل و بعد از حمله 6 ژانویه به کنگره امریکا، دو بار با طرفهای چینی تماس گرفته و به آنها اطمینان داده بود، اجازه ندهد ترامپ علیه آنان حملهای صورت دهد و اگر هم نتواند مانع آن شود، از قبل به آنها اطلاع خواهد داد تا غافلگیر نشوند. همچنین بر اساس اطلاعاتی که این کتاب به دست داده، او به فرماندهان تحت نظر خود دستور داده بود، اگر ترامپ به آنها دستوری درباره حمله موشکی یا هستهای به هر نقطهای از جهان داد، از فرمان او سرپیچی کرده و وی را در جریان بگذارند. به گزارش روزنامه «یو اس ای تودی»، میلی در این این خصوص به سناتورهای جمهوری خواه کمیته نیروهای مسلح سنا توضیح داد: «این تماسها پس از آن انجام شد که اطلاعاتی به دست آوردیم که نشان میداد چینیها منتظر حمله امریکا هستند.» وی سپس تأکید کرد: «چنین تماسهایی برای امنیت امریکا حیاتی است و برای جلوگیری از جنگ با قدرتهای بزرگ انجام میشوند. وظیفه من نیز در آن زمان کاهش تنش بود.»
لوید آستین، مارک میلی و ژنرال فرانک مک کنزی دیشب نیز روی صندلی داغ پاسخگویی به کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان امریکا نشستند تا به آنان نیز توضیح دهند که چرا باید با این همه آشفتگی از افغانستان خارج میشدند.
وزیر خارجه «آبه» نخستوزیر ژاپن شد
گروه جهان/ وزیر خارجه سابق ژاپن با رأی قاطع نمایندگان حزب لیبرال دموکرات جانشین «یوشیهیده سوگا» در کرسی نخستوزیری ژاپن شد.
بهگزارش «ساوت چاینا مورنینگ پست»، «فومیو کیشیدا» 64 ساله در حالی در دومین دور رأیگیری دیروز با کسب 257 رأی توانست رقیب اصلی خود «تارو کنو» 58 ساله را کنار بزند که «کنو» با توجه به گرایشهای خاص اجتماعی و سیاستهای واکسیناسیون خود محبوبیت بسیاری در میان مردم بویژه جوانان داشت. بنابراین به باور کارشناسان پیروزی «کیشیدا» نشانهای بر تداوم نفوذ سیاستمداران قدیمی و «شینزو آبه» نخستوزیر سابق ژاپن در تصمیم گیریهای مهم این کشور است.
ژاپن در شرایطی پس از یک سال برای انتخاب نخستوزیر مجبور به تصمیمگیری شده است که «یوشیهیده سوگا» نخستوزیر سابق این کشور بهدلیل افزایش انتقادات به مدیریت ناکارآمد او در بحران کرونا بهتازگی کنارهگیری کرده بود.
«کیشیدا» که سیاستمداری میانه رو است در حالی پیروز این رقابت شده که در سال گذشته میدان را به «سوگا» باخته بود. به نوشته «یورو نیوز» او متعهد شده است که بودجه هنگفتی از دولت را در قالب محرکهای مالی جدید به منظور غلبه بر تبعات اقتصادی ناشی از کرونا هزینه کند و در مقابله با نابرابری درآمدها، اقتصاد ژاپن را از سیاستهای نئولیبرالی دو دهه گذشته خود نجات دهد. کیشیدا همچنین ابراز امیدواری کرد که با اصلاح سیاستهای مورد انتقاد دولت قبل ژاپن در مهار کرونا، بتواند محبوبیت از دست رفته حزبش را تا پیش از برگزاری انتخابات بعدی بالا ببرد. گرچه «تارو کنو» وزیر اصلاحات اداری ژاپن سیاستهای جالب توجهی برای رفع موانع واکسیناسیون سراسر ژاپن ارائه کرده بود اما «فومیو کیشیدا» نیز که پیشتر مسئول سیاسی حزب لیبرال دموکرات و در فاصله سالهای 2012 تا 2017 وزیر خارجه ژاپن بود در حوزه اجتماعی از رقیب خود فاصله داشت اما با کارنامه قابل قبولی در حوزه سیاست خارجی بر کرسی نخستوزیری ژاپن تکیه خواهد زد. او در زمان وزارت خود موفق به تقویت روابط سرد دیپلماتیک ژاپن با روسیه و کرهجنوبی شد و زمینه ساز سفر تاریخی «باراک اوباما» رئیس جمهوری وقت ایالات متحده به توکیو بود. «کوری والاس»، کارشناس مسائل ژاپن در دانشگاه کاناگاوا به الجزیره گفت: «پیروزی کیشیدا غیرقابل پیشبینی نبود و اگر او بتواند خواستههای طبقه متوسط را بخوبی اجرا کند میتوان حتی طولانیترین دوره نخستوزیری را برای او پیشبینی کرد. در غیر این صورت او در انتخابات بعدی ناکام میماند.»
خاطرات یک دیپلمات
روایت گمشده
فاروق الشرع / وزیر خارجه سابق سوریه
مترجم: حسین جابری انصاری
لفاظیهای شامیر در مادرید
جرج بوش پدر رئیسجمهوری امریکا خود دست بهکار شد و در برابر چشمان انبوه خبرنگاران حاضر در سالن اجلاس به سوی من آمد و خواست با اسحاق شامیر نخستوزیر اسرائیل دست دهم. برداشت من این بود که میخواهد شامیر را خشنود کرده و امتیازی بدون مقابل به او بدهد. اگر میپذیرفتم شامیر در همان آغاز بازی یک گل زده بود. از همین رو نپذیرفتم و گفتم: شما امریکاییها با هیچکس پیش از توافق با او دست نمیدهید، معامله تجاری باشد یا سیاسی، پس چرا از من چنین کاری میخواهید؟ رئیسجمهوری بوش که در برابر دوربینهای خبرنگاران در تنگنا افتاده بود، نمیتوانست کاری بکند چون آنچه درباره امریکاییها گفته بودم ساختگی و برای فرار نبود، یک حقیقت محض بود.
گورباچف کجا است؟
کنفرانس از زمان تعیین شده در برگههای توزیع شده میان هیأتها به تأخیر افتاد. اطلاع پیدا کردیم که میخائیل گورباچف رئیسجمهوری شوروی در حال اجرای مکالمه تلفنی بلندی با مسکو بهخاطر وضعیت نامطلوب کشورش است. از شنیدن این موضوع به هیچوجه شگفتزده نشدم، چون وضع جاری در مسکو و احتمالات بدتر پیش روی آن را از پیش میدانستم، تا اندازهای که پیشبینی میکردم گورباچف در کنفرانس حضور نیابد.در این لحظات سخت به سرنوشت این کشور بزرگ میاندیشیدم. گورباچف آغاز کار را که در هنگام دیدار رئیسجمهوری اسد با او در سال ۱۹۸۵ که در قله آغازین خود بود و در اندیشه دگرگونی و به تواناییهای خود در تصمیمگیری و اجرای آن، اطمینان داشت در ذهن خود با وضعیتی مقایسه کردم که در دیدار سوم رئیسجمهوری اسد با او در سال ۱۹۹۰، ناامید و فروپاشیده از اسد میپرسید: چگونه این مدت دراز بر سوریه حکمرانی کردهاید؟ همزمان در این خیال بودم که اینک او بهعنوان پشتیبان فرضی طرف عربی، هنگام ارائه سخنرانی خود در کنفرانس در برابر انبوه رسانههای جهان، در مقایسه با بوش همپیمان واقعی طرف اسرائیلی، در چه وضعیتی خواهد بود؟
فیلیپ گونزالس نخستوزیر اسپانیا با خوشامدگویی به هیأتها کنفرانس را افتتاح کرد. آنگاه رئیسجمهوری بوش سخنان خود را ارائه کرد و از کوتاه آمدنهای مطلوبی سخن گفت که دو طرف رویارو برای رسیدن به صلح باید انجام دهند. بوش بیآنکه اسرائیل را تحریک و به اصل «زمینهای مشخص در برابر صلح مشخص» بپردازد، افزود: مذاکرات میبایست بر اساس دو قطعنامه ۲۴۲ و ۳۳۸ شورای امنیت انجام شود. بهنظر میرسید اشاره نکردن بوش به اصل مزبور ناشی از پیچیدگیهای روابط امریکا و اسرائیل در آمادهسازی کنفرانس است، زیرا نامه تأکیدات رئیسجمهوری امریکا، این اصل را دربرداشت. هر چه بود سخنان بوش زیاد مرا مشغول خود نکرد و بیشتر در این اندیشه بودم که گورباچف که با تأخیر به جلسه آمده بود در سخنرانی خود از آینده اتحاد شوروی و کنفرانس صلح و شرایط موفقیت آن چه خواهد گفت. در عمل، سخنرانی گورباچف هیچ نکته متمایزی برای هیأتهای عربی در بر نداشت.
سخنرانیهای افتتاحیه ادامه یافت و نوبت به اسحاق شامیر نخستوزیر اسرائیل رسید. خطوط کلی سخنرانی شامیر را از پیش میشد حدس زد، اما آنچه مرا تحریک کرد، لهجه گردن فرازانهاش هنگام سخن گفتن از عربها بود، با این تعبیر که اعراب حدود ۱۴ میلیون کیلومتر مربع سرزمین در اختیار دارند در حالی که اسرائیل تنها ۲۸ هزار کیلومتر مربع دارد. این بدان معنا بود که با اینکه همه فلسطین از دریای مدیترانه تا رود اردن و بیش از آن را متعلق به اسرائیل میداند، میخواهد برداشتی به افکار عمومی جهان بدهد که اسرائیل هنوز هم در مقایسه با این سرزمینهای گسترده عربی، سرزمین کافی در اختیار ندارد.
آنگاه نوبت سخنرانی من رسید که در آن تأکید کردم موفقیت روند صلح مستلزم عقبنشینی کامل اسرائیل از همه سرزمینهای اشغالی عربی و فلسطینی و بازگشت آوارگان فلسطینی به خانه خود است. سخنان من نیز قابل پیشبینی و بازتاب دهنده سیاست سوریه مستند به قطعنامههای سازمان ملل متحد - نه یک کلمه کم، نه کلمه بیش - بود. گزارشهای شبکه CNN و دیگر شبکهها با گوشه و کنایه به این سخنان پرداخته و مرا متهم به «تندروی» کرد، اما از سخنان شامیر انتقادی نکرد و حتی برخی گزارشها، آن را بهخاطر عدم اعتراض به وجود شخصیتهای فلسطینی در کنار هیأت اردنی، میانهروانه دانست.